De ‘fatale vrouw’ heeft me altijd geïntrigeerd. De klassieke femme fatale is arrogant, heeft stijl en heeft een hele krachtige, seksueel onafhankelijke uitstraling. Het is juist de onaantastbaarheid en de afstandelijkheid die de aantrekking veroorzaakt.
Mijn fascinatie voor de fatale vrouw gaat natuurlijk verder dan het te beschouwen als een interessant fenomeen. Ook ík herken in mij de magneetwerking die van de femme fatale uitgaat. Een combinatie van schoonheid, lust en gevaar die verblindt.
Cleopetra
Het domein van de femme fatale blijft niet beperkt tot de ‘film noir’ of erotische thrillers. Ook in het echte (of digitale) leven lopen vrouwen rond met kenmerken van de femme fatale.
Mijn eerste ervaring met een vrouw met femme fatale-trekjes vond plaats in de virtuele wereld. In de beginperiode van het Internet, toen nog bijna niemand online was, was ik als pionier actief in de Digitale Stad Amsterdam (DDS). De DDS was een soort voorloper van wat nu bijvoorbeeld Second Life is.
In de stad kon je een digitaal huis betrekken. Ik koos een vrije woning naast Petra, een buurvrouw die zeker iets spannends had. De foto van Petra was geraffineerd uitdagend en zal bij menig man tot de verbeelding spreken. Zo ook bij mij. De keuze van mijn woning was dan ook niet geheel toevallig. Als nieuwe buurman nodigde ik Petra uit om ter kennismaking een keer op de digitale koffie te komen. De mailuitwisseling tussen ons die daarop volgde was van begin af aan bijzonder te noemen.
Petra kroop, opererend onder de nickname Cleopetra, moeiteloos in de huid van Cleopatra - historisch gezien wellicht de bekendste femme fatale ooit. Ik bewoog mij door de stad onder de naam ‘Caesar’.
In de mailwisseling ontstond op organische wijze een verhaallijn, waarbij we beurtelings invulling gaven aan het volgende hoofdstuk van het liefdesverhaal 'Caesar en Cleopetra: a true lovestory'. Interessant detail: wij beiden wisten toen nog niet dat deze 2 historische figuren in de geschiedenis ook echt geliefden waren geweest. Het was Petra die na enkele weken mailcontact dan ook in grote opwinding meldde dat ze via een boek van een huisgenote te weten was gekomen wat zich tussen Cleopatra en Caesar had afgespeeld en hoe bizar deze toevalligheid was. En voorzover de ‘lovestory’ nog niet bezig was, ging het nu helemaal los. Het was duidelijk dat het voor Caesar onmogelijk was de subtiele verleiding van Cleopetra te weerstaan.
De mailwisseling met Petra was in feite een rollenspel. Toch waren er aan Petra wel trekjes van een echte femme fatale te herkennen. Ik heb Petra uiteindelijk nooit in het ‘echte leven’ ontmoet, maar mijn ervaringen met fatale vrouwen zijn niet tot de digitale wereld beperkt gebleven.
Het échte werk
'Je weet toch dat spannende vrouwen ook gevaarlijke vrouwen kunnen zijn.'
Een oud SMS-je op mijn mobiele telefoon vormt een tastbare herinnering aan een ‘relatie’ met een vrouw die zo’n beetje alle kenmerken van een femme fatale bezat.
Een bericht waarvan de afzendster ongetwijfeld wist dat deze eerder zou aanmoedigen dan afschrikken. De femme fatale weet immers feilloos de juiste knoppen van haar ’slachtoffer’ in te drukken. Het SMS-je werkte dan ook als een rode lap op een stier. En ook al is er altijd het stemmetje dat aangeeft dat allemaal niet erg verstandig is, de aantrekkingskracht is zó sterk dat je je willens en wetens in het avontuur stort. Zelfs al weet je dat het avontuur eigenlijk alleen maar fout kan aflopen.
Tijdens mij tweede rondreis door Australië besloot ik wijselijk dat het toch beter was om het contact met deze real-life femme fatale te verbreken. Karel en een femme fatale; het voelde voor mij toch net iets te ver out-of-character om hiermee door te kunnen gaan. Daarbij leek het alsof de femme fatale op een gegeven moment meer interesse in mij had dan andersom. En juist deze toenadering doet het complexe mechanisme achter de aantrekkingskracht van de femme fatale teniet. De aantrekking van de femme fatale is juist gebaseerd op de psychologie van de onbereikbaarheid. En wanneer de onbereikbaarheid wegvalt, valt tevens de macht van de fatale vrouw weg…
Wat te denken
Het fenomeen femme fatale geeft weer veel stof tot vragen. Wat denkt en voelt de femme fatale zelf? Ik geloof niet dat zij een hoog beeld kan hebben van mannen.
Ik vraag me ook af wat andere vrouwen wel niet moeten denken over de hang van mannen naar de femme fatale. Het gegeven dat mannen zich als marionetten door de fatale vrouw te laten manipuleren. Dat wij mannen zo zwak zijn om de fatale vrouw zoveel macht te geven, het geeft te denken over de mannelijke soort.
Aan de andere kant: de psychologie van de onbereikbaarheid is universeel en geldt dus ook voor vrouwen. Ik heb niet voor niets patent aangevraagd op de term ski-leraar-effect.
Films
Voor de liefhebbers van de betere Femme Fatale Films tot slot een paar toppers in het genre:
Nick: 'What’s your new book about?'
Catherine: 'A detective. He falls for the wrong woman.'
Nick: 'What happens to him?'
Catherine: 'She kills him.'
Basic Instinct
Weergaloze film met een woest aantrekkelijke Sharon Stone die in de rol van Catherine een super femme fatale neerzet. Film pakt je van de eerste tot de laatste seconde en laat niet meer los.
'The black widow - she mates and she kills. Your question is, ’Does she love?’ It is impossible to answer such a question until you live in her world.'
Black Widow
Intrigrerende film waar Debra Winger bijna obssesief op jacht gaat naar Theresa Russel, de dame waar alle echtgenoten van sterven. Mooi ook de titel met de parallel naar de zwarte weduwe, een spinnensoort waarbij het mannetje zich na de paring snel uit de voeten moet maken als hij niet het slachtoffer wil worden van de vrouwtjesspin.
Dolly: 'So what you gonna do in our town?'
Harry: 'Whatever there is to do.'
Dolly: 'Well, there are only two things to do around here.
Have you got a TV?'
Harry: 'Nope.'
Dolly: 'Well, now you’re down to one.'
The Hot Spot
Geweldige film noir waar broeierigheid tot kunst is verheven. Prachtige rol van Virgina ('I always get what I want, Harry') Madsen als fatale vrouw. Don Johnson schittert als Harry, een loner die het nodige te verbergen heeft en om die reden zijn heil zoekt in een afgelegen plaatsje.
Meredith Johnson: [about Susan] 'I guess it can be a bit inhibitating.'
Tom Sanders: 'What’s that?'
Meredith Johnson: 'Domesticity.'
Tom Sanders: 'Oh, you’d be surprised'
Meredith Johnson: 'Oh, I don’t imagine you can jump her from behind just because all of the sudden you get excited just by the way she bends over to just to pick up the soap.'
Meredith Johnson: [looks romantically in his eyes] 'You remember that, don’t you?'
Tom Sanders: 'Yeah, I remember that'
Meredith Johnson: 'And you miss it, don’t you?'
Tom Sanders: 'I have my compensations.'
Meredith Johnson: 'Oh course, that’s life. A series of trade-offs.'
Disclosure
Film met sexual harrassment als thema. Met name interessant omdat de rollen een keer zijn omgedraaid: de vrouw die de man lastig valt. Demi Moore in de rol van Meredith Johnson als een heerlijke valse vrouw.
Frank Griffith: Anyone check you for a heartbeat recently?
The last Seduction
Geweldig rol van Linda Fiorentino als fatale vrouw Bridget Gregory.
Bridget is zo heerlijk slecht dat het bijna een vorm van kunst wordt. Geen poesje om zonder handschoenen aan te pakken in elk geval. Femme fatale voor gevorderden ;-).
