Beepbeep Monica, beepbeep Helena, beepbeep…
Buiten regent het pijpenstelen. Binnen regent het SMSjes.
Ik zit in prachtig pensionat in een natuurreservaat in Midden-Zweden. Net een ontbijt gehad waar menig veel-sterrenhotel een puntje aan kan zuigen. (Vooral de warme aardbeien in saus als add-on voor de roomyoghurt maakt indruk) Vanuit mijn kamer (beepbeep Jenny) ben ik druk bezig om een aantal ontmoetingen in Göteborg te plannen.
Ik ben aan het ‘couchsurfen’. Nou ja… de meest luxe variant ervan dan ;-)
Het was weer eens hoog tijd voor wat nieuwe avonturen. Wakker geschud door Bruce Springsteen wist ik dat er maar één ding was dat deze zomer niet mocht gaan gebeuren: niets doen. En ik had gelukkig iets nieuws gevonden dat mij fascineerde: Couchsurfing.
De stofjes bij vertrek uit Nederland waren goed: adrenaline, dopamine, serotonine... Stofjes die bijdragen aan de reisroes, een gevoel dat ik maar al te goed herken vanuit mijn backpack-periode. De aangename spanning van een onbekende wereld te gaan verkennen. Deze onbekende wereld was deze zomer Zweden maar nog veel meer het Couchsurfen. Voor mij een nog onontgonnen terrein.
Couchsurfing
Couchsurfing?
Couchsurfen: De kreet zal menigeen nog vreemd in de oren klinken.
De site www.couchsurfing.org is een wereldwijd netwerk van inmiddels meer dan 1,3 miljoen reizigers. Iedereen kan hier zijn of haar ‘couch’ ter beschikking stellen aan reizigers van waar dan ook ter wereld. Je stelt daarmee je huis open voor reizigers. Of andersom, als reiziger, ‘surf’ je naar adressen waar een couch in de aanbieding is. Naast een mogelijk gratis overnachting draait couchsurfen natuurlijk vooral om het ontmoeten van mensen.
Het idee achter couchsurfen is prachtig: Een vreemde in je huis ontvangen en eventueel zelfs een slaapplaats aanbieden: het is een ongekende vorm van gastvrijheid. En meer nog: een ongekende vorm van vertrouwen. Het echte wonder van het couchsurfen is naar mijn idee dan ook het wonder van vertrouwen. Het komt geregeld voor dat zelfs de huissleutel aan een vreemde wordt afgegeven....
De couchsurf-community is daarmee het domein voor wereldverbeteraars, nieuwe hippies en natuurlijk een vrijplaats voor avontuurlijk ingestelde low-budget reizigers. Zelfs in mijn woonplaats Veldhoven (want wie wil er in godsnaam naar Veldhoven?) zijn al een m/v of 10 die hun couch aanbieden. Waaronder uiteraard 'yours truly'.
Voorpret
Toen ik mijn route door Zweden in grote lijnen had uitgedacht begon de voorpret van het couchsurfen: Een profiel aanmaken op de CS-site en vervolgens het benaderen van couchsurfers op plaatsen die ik tijdens mijn route aan zou doen. Op de couchsurfingsite hebben deelnemers een profiel waarin onder andere leeftijd, interesses en de beweegredenen om te participeren in het CS-project te vinden zijn. Op basis hiervan kun je mensen eruit filteren waarbij er mogelijk wel eens iets van een klik zou kunnen zijn.
Het merendeel van de CS-populatie is jong (twintigers) maar er zijn gelukkig ook voldoende ‘oudere jongeren’ te vinden die voldoende jong van geest zijn gebleven voor iets als het CS-project. Direct opvallend in het voortraject: De mannen laten het vaak afweten. Een aantal mannen die een ik berichtje stuur over een mogelijk bezoek reageren zelfs geheel niet. Wanneer ik de couchsurf-historie van enkele van deze mannen nog eens goed check zie ik bij de referenties dat deze bijna alleen vrouwen op bezoek hebben gehad. Er lijkt dus toch wel iets van een ‘genderissue’ te spelen…
Nu kan ik niet ontkennen dat ook in mijn voorselecties de females de preferred gender zijn. Bij een eventueel logeerpartijtje verwacht ik bij vrouwen een net iets betere organisatie en hygiëne. En ook een iets meer vrouwelijke kwaliteit als zorgzaamheid is natuurlijk een pré bij een eventueel bezoek. En natuurlijk: ‘het’ speelt ook. Altijd! ;-) Een van mijn betere fantasieën voor vertrek was dan ook dat ik in een klein afgelegen plaatsje arriveer in the middle of nowhere. Een plaatsje alwaar een Zweedse schone ten onder dreigt te gaan aan de saaiheid en beklemming die nu eenmaal bij zo’n plaatsje hoort. Maar bij binnenkomst van de mysterieuze vreemdeling uit Nederland zou haar saaie leventje weldra veranderen en …
Nu heb ik geleerd dat je sommige fantasieën beter een fantasie kan laten. Al was het maar omdat de werkelijkheid het meestal niet bij de fantasie gaat halen. Toch kon ik het niet laten een beetje met deze gedachte te spelen en benaderde ik een iets te jonge dame die qua profiel goed appelleerde aan deze fantasie. En mijn 1e berichtje met een bezoekvoorstel werd verbazingwekkend enthousiast ontvangen...
Op weg
Ik vertrek richting Zweden op vrijdag 24 juli 2009. Nog maar net onderweg richting de grensovergang bij Venlo knallen Acda en de Munnik met ‘Ren Lenny’ uit de speakers van mijn autoradio. Wel grappig met de ‘wake-up call’ van Bruce, Born to run, nog vers in mijn geheugen. Het lijkt op de Duitse autobaan een soort van zwarte vrijdag dus de reis schiet niet erg op. Maar DJ Tiesto houdt me met een stevige beat wakker.
Op de heenreis heb ik een stop-over in Bremen gepland. En daar ging het couchsurfavontuur direct los met een tweetal geplande ontmoetingen. Mijn eerste afspraak is met Kirsten, een vrouw van mijn leeftijd die bij haar profiel veelbelovende referenties heeft staan. Wat te denken van: "Kirsten is the most charming, wonderful and amazing host that you will ever experience." (Andrew Taylor). De verwachtingen zijn dan ook hoog gespannen.
Maar zoals zo vaak leggen al te hoge verwachtingen de lat soms net iets te hoog. Kirsten is absoluut aardig maar blijkt nog een factor 3 filosofischer te zijn aangelegd dan ik. Onze gesprekken gaan dan ook al snel over vraagstukken zoals of de tafel waar de koffie op staat echt bestaat of slechts een illusie is die wij 'geprojecteerd' krijgen… Niets mis mee, maar ik had eigenlijk wel zin in een avondje los te gaan in het nachtleven van Bremen en dat stond duidelijk niet op het tourprogramma.
De volgende ochtend heb ik alweer een volgende afspraak staan. Ik heb afgesproken met Claudia, een Peruaanse vrouw die in Bremen studeert. (Er zijn opvallend veel 'internationals' op de CS-site!) Heel opvallend is direct het vertrouwen: Claudia komt naar mijn hotel, stapt zonder schroom in mijn auto en wijst de weg naar een superleuk ontbijtcafé in Bremen. Couchsurfers zijn duidelijk minder bang aangelegd dan de gemiddelde medemens en dat doet mij deugd!
The world is smaller than you think
Gedurende het ontbijt weer alle tijd voor bijzondere verhalen. Zo vertelt Claudia over haar broer in Peru die met vage klachten een lange zoektocht in het reguliere medische circuit maakte zonder resultaat. Maar die uiteindelijk genezen werd door de dorpssjamaan… Hij bleek slachtoffer te zijn geworden van een slechte energie in hun ouderlijk woonhuis!?
Bremen: tafels die mogelijk een illusie zijn en sjamanistische energie-healings… Ja we zijn goed los ;-)
CS in Zweden
Ik reis het liefste in ‘go-with-the-flow-stijl'. Een nadeel daarvan is dat ik dus nooit precies weet wanneer ik waar ben en alle ‘afspraken’ dus onder voorbehoud zijn van… En hierdoor lopen afspraken nogal eens mis.
Zo had ik voor Malmö een charmante 'stadsgids' geregeld. Maar Nathalie bleek te druk met andere zaken toen ik in Malmö aan kwam waardoor ons contact beperkt bleef tot één telefoontje. (Het bellen met een compleet onbekende vanuit een hotelkamer in een vreemde stad was, naar ik merkte, best een wat vreemde gewaarwording.)
Twee dagen later kom ik wederom in een gebied met een tweetal geplande CS-contacten.
Vanaf de snelweg stuur ik een SMSje naar Anna-lena uit Norrkoping dat ik in de buurt kwam. Nog geen minuut later kwam bericht retour: Ook al geen tijd vanwege andere afspraken die dag. Maar... ze zat nu in een koffietentje met een vriendin en ik was welkom voor een kop koffie/thee als ik zin had. Adres op de SMS. Adres inkloppen in het navigatiesysteem… en dik een half uur later loop ik een café binnen in het centrum van Norrkoping voor een kopje thee met Anna-lena en een vriendin. Leve de moderne technologie! En weer eens wat anders dan een koffiestop bij een benzinestation.
Direct na de theevisite in Norrkoping SMS ik alweer de volgende kandidaat dat ik in de regio ben: Ania, een van origine Poolse vrouw in Zweden werkzaam bij Ryan Air, woont in Nykoping, zo'n 35 kilometer verder op mijn route. Enkele SMSjes en een dik uur later ontmoeten we elkaar bij een busstation in Nykoping. Het is een wonderlijke wereld…
Ook Ania stapt onbevreesd in mijn auto en we maken een ritje naar de haven. Ania gaat me eigenlijk al snel irriteren. Haar Engels met Pools accent is werkelijk niet om aan te horen. Daarbij lijkt Ania eigenlijk alleen geïnteresseerd in Ania. Ze slaagt er dan ook in twee volle uren via een soort monoloog vol te praten zonder ook maar één vraag te stellen wat ik eigenlijk op deze planeet doe. En ik altijd maar denken dat narcisme en autisme mannelijke 'kwaliteiten' waren…
Na het avondeten wordt het dan ook tijd om te ontsnappen van deze vrouw en vlucht ik naar een herberg 20 kilometer verder in noordelijke richting. Blij dat ik geen couch bij deze dame had gereserveerd voor de nacht. Pffff..
Dialogen in Stockholm
Stockholm is een prachtige stad. De parel van Zweden wat mij betreft. En dat vinden duidelijk meer mensen. Stockholm is dan ook dermate populair dat couchsurfers hier volledig worden overladen met ‘couchsurfrequests’. Ik was er in het vooraf dan ook niet in geslaagd ‘CS-vrienden’ te vinden. Ik besloot daarom bij wijze van experiment een andere route te volgen: Ik plaatste een oproepje op de CS-website in de groep Stockholm (een soort forum) waarbij ik mezelf in de aanbieding deed als mogelijk gezelschap voor… Heel attent kreeg mijn oproepje vrijwel direct een reactie van Anna-lena, blijkbaar lid van de Stockholm-groep, die aangaf dat ik leuk ben! (Dank je wel Anna-lena ;-). Grappig ook te zien hoe zo’n digitale community werkt…
Ondanks de testimonial van Anna Lena loopt het niet storm en uiteindelijk krijg ik alleen een bericht van Betty, een 51-jarige vrouw van Hongaarse afkomst en duidelijk zeer actief in de Couchsurfing-community. Betty nodigt me uit om een hapje te komen eten en dat leek me een goed plan. Per SMS ontvang ik haar adres in Stockholm en Betty zet er zelfs de toegangscode van het appartementencomplex bij. Over vertrouwen gesproken!
En zo ging ik in de vooravond op weg naar een adres van een volslagen onbekende vrouw. Wanneer ik op de bovenste verdieping in het appartementencomplex ben aangekomen zijn er 3 deuren en ik weet niet welke ik moet hebben. Achter één van de deuren hoor ik wat proestende geluiden doorklinken. (Gedachteballonnetje: Als het die deur maar niet is…) Ik SMS Betty dat ik er ben en een paar seconden later gaat de deur waar het geproest vandaan kwam open. In de deuropening staat Betty, een dikke vrouw op blote voeten en een grote uitgelopen tatoeage op haar linkerkuit. (Gedachteballonnetje: Ik had een iets ander plaatje in gedachten...)
Ik krijg na binnenkomst een wat ondefinieerbaar bloemendrankje* aangeboden. (Gedachteballonnetje: Net doen of ik het heel normaal vind dit soort drankjes te drinken…)
*Betty heeft bepaald soort bloemen geplukt en hier het sapextract uit gedestilleerd en ingevroren. Het ingevroren extract gemengd met kraanwater is mijn welkomstdrankje.
Het is een prachtige dag in Stockholm en Betty stelt voor met haar roeiboot eerst een stuk te gaan varen. Stockholm schijnt vanaf het water op zijn mooist te zijn. (Gedachteballonnetje: Ik geloof niet dat ik met jou in een bootje wil…) Ik zeg dat het een leuk idee is maar dat ik wel erg vermoeid ben na een dag fietsen door Stockholm.
Koken dus maar! In de keuken, zie tot mijn verbazing een reusachtige zak met ingevroren kipschnitzels uit de diepvries komen. Het ziet er niet erg aantrekkelijk uit. Ik meld me aan voor de snijdivisie en Betty haalt uit de koelkast een plastic zakje met een halve ui erin. De buitenste randen van de ui ogen niet geheel fris meer… (Gedachteballonnetje: Hoe staat het hier in huis met de hygiëne?)
De vele gedachteballonnetjes geven het al een beetje aan: mijn innerlijke dialoog draait op volle toeren.
Voor de goede orde: ik was allesbehalve moe en had ook best zin een stuk te gaan varen. En wanneer ik in een studentenhuis was geweest had ik zonder morren even de buitenste laagjes van de ui eraf gepeld. Het is Betty... Ik weet donders goed dat ik haar op een bepaalde manier afwijs. En hoewel ik dit natuurlijk niet verbaal uit zal mijn gereserveerde houding voelbaar zijn. Ik word me er weer eens pijnlijk van bewust dat ik wellicht minder openminded ben dan ik misschien zelf dacht te zijn. En dat ik (zoals zo vele mensen) een set van ongeschreven regels hanteer waaraan de medemens moet voldoen. En Betty, de 51 jarige Hongaarse, voldoet duidelijk niet aan mijn eisenlijstje. En ook al vind ik ergens dat dit niet klopt en ik haar tekort doe, dan nog is het niet zo eenvoudig de knop om te zetten. Dat couchsurfen is ingewikkelder dan ik dacht. Of moet ik zeggen: ik (mensen?) ben (zijn?) ingewikkelder dan ik dacht?
Rond 11 uur ga ik terug naar mijn hotel. Ik bedank Betty haar voor de gastvrijheid en de goede gesprekken. Een knuffel (in Zweden gebruikelijker dan zoenen) blijkt echter voor mij nog teveel gevraagd en met een afstandelijke handdruk (gevoelsafstand 5,40 meter) neem ik afscheid. Terug in mijn hotel komt ook de innerlijke dialoog weer tot rust.
Echt leuk
Na enkele dagen solistisch te hebben rondgetrokken door natuurgebieden werd het weer tijd voor wat nieuwe ontmoetingen. Göteborg was na Stockholm de volgende grote stad op mijn reisagenda. Na mijn wat moeizame ervaring om ‘vrienden’ te vinden in Stockholm besloot ik voor Göteborg wat meer hengeltjes uit te gooien. Tot mijn verbazing bleek ik hier wel erg populair en leek zo ongeveer 100% van de couchsurfers die ik benaderde enthousiast over mijn naderende komst. Binnen de kortste keren heb ik 5 mobiele telefoonnummers verzameld. Wat een luxe…
Daar waar ik inmiddels een beetje twijfels had gekregen of het hele couchsurfgebeuren wel iets voor mij was, bleek Göteborg mijn redding. Op de aankomstdag ontmoet ik Helena die ik direct en zonder enig voorbehoud in de categorie echt leuk kon plaatsen. (En mensen die mij kennen weten dat ik de kwalificatie echt leuk maar zelden uitdeel.)
Een dag later ontmoet ik Jenny, een vrouw die voor de liefde een paar jaar in Nederland heeft gewoond. En bij Jenny had ik zelfs vanaf de 1e seconde iets van: "Dit is dus Jenny... Leuk!" Het is voor mij vrij uitzonderlijk me direct bij iemand compleet thuis te voelen maar bij Jenny was er dus even dat magische moment... En gelukkig: mijn eerste gevoel klopte en ook Jenny bleek gewoonecht leuk. Het kan dus wel!
Braafjes
Terug in Nederland maak ik de balans op van mijn couchsurf-avontuur in Zweden. Ja, het was leuk... Maar ik moet eerlijk bekennen dat de verwachtingen iets hoger lagen.
De CS-ontmoetingen deze zomer waren vooral erg braafjes: Afspraken werden veelal strak in drukke agenda's ingepland. Daarbij werd het ook niet te laat gemaakt want de volgende dag wachtte weer werk, studie, etc. etc. Vanuit mijn backpack-ervaringen had ik eigenlijk verwacht dat ontmoetingen zich wat vaker tot diep in de nacht zouden voortzetten...
Misschien ligt dat gewoon dat aan de levensfase van de couchsurfers die ik opzocht? Of misschien is het de degelijkheid van de Zweden? Maar de wat meer rebelse 'born-to-run-spirit' heb ik in mijn CS-ontmoetingen in elk geval nog niet kunnen oppikken.
Tot slot dan mijn muze-in-the-middle-of-nowhere: ze haakte (gelukkig!?) af met allerlei smoesjes toen ik daadwerkelijk in de buurt kwam. Wellicht was ze toch nog niet klaar voor de grote ontsnapping... En misschien is dat maar beter ook ;-)
